کتابهای فارسی
فلسفه ایرانی و فلسفه تطبیقی
هانری کربن؛ ترجمه جواد طباطبایی.
تعداد صفحه: 212
نشر: مینوی خرد (01 بهمن، 1392)
شابک: 978-600-6220-28-4
قطع کتاب: رقعی
وزن: 550 گرم
پیشگفتار
معنای فلسفه تطبیقی چیست؟
1- فلسفه تطبیقی و پدیدار شناسی
2- چگونه می توان از اصالت تاریخیت خارج شد؟
3- سه بحث تطبیقی نمونه
4-ماجرای غربی و ماجرای غربی شدن
یادداشتها
حضور چند فیلسوف ایرانی:
1- انگیزه ها و هدفهای منتخباتی از آثار حکمای ایرانی
2- جریان میرداماد
3- مکتب ملاصدرای شیرازی
4- مکتب رجبعلی تبریزی
5- جمع و تلفیق
یادداشتها
سه فیلسوف آذربایجانی:
1- سهروردی، شیخ اشراق
2- ودود تبریزی
3- رجبعلی تبریزی
یادداشتها
چهار تقدیر تطبیقی فلسفه ایرانی پس از ابن رشد:
1- درباره تجدید خاطره ای که آینده در گرو آن است
2- ابن عربی افلاطونی
3- سهروردی مجدد
4- سنت ابن سینایی در مقایسه با مکتب ابن رشد
5- درباره پیام فلسفه ایرانی
یادداشتها
ارض ملکوت
مترجم : ضياءالدين دهشيرى
ناشر : طهورى - تهران
چاپ سوم، 1383 شمسى
نوع جلد : گالینگور
قطع : وزیری
تعداد صفحه 435
نوع چاپ : چاپی
زبان : فارسی
وزن : 790 گرم
رده كنگره : 4الف9ک/222 BP
شابك : 964-6414-43-5
کتابی که هم اکنون از نظر خوانندگان گرامی میگذرد برای نخستین بار در سال 1358 هجری شمسی به مناسبت دومینسال انقلاب فرخنده اسلامی نشر گردید و اینک که قریب چهارده سال از آن تاریخ میگذرد به همت آقای سید عبدالغفار طهوری بار دیگر به جامعه عرضه میشود. نویسنده آن شادروان پروفسور هانری کربن چنان در محضر اربابعلم و حکمت مشهور است که نیازی به معرفی، آن هم از طرف این حقیر وجود ندارد. منتهی چون در این چند سالچندان ذکری از او به میان نیامده است مختصر اشارتی به احوال و آثار آن بزرگ مرد شیفته اسلام و بخصوص مذهبحقه تشیع خالی از فایدتی نخواهد بود.
به طوری که در جشن نامه هانری کربن آمده است، وی در سال 1903 در شهر پاریس قدم به عرصه هستی نهاد و ازبدایت صباوت در محیط دینی خود پرورش یافت و پس از گذرانیدن مقدمات تحصیلی در سال 1925 به دریافتلیسانس در فلسفه در دانشگاه سوربن توفیق یافت و در سال 1928 دیبپلم مدرسه تتبعات علیهی آن دانشگاه را گرفتو در سال 1929 دیپلم مدرسهی السنه شرقیهی پاریس را به دست آورد و علاوه بر تسلط کامل بر فلسفهی غربی وزبانهای کلاسیک اروپایی با عربی و فارسی نیز کاملاً آشنا شد و حتی زبان پهلوی را نیز فرا گرفت. و در مکتب استادبزرگ اتین ژیلسون روش تفسیر افکار فلسفی را مبتنی بر یک متن دقیق که اتفاقاً همان روش حکمای الهی اسلامی استآموخت، و در پدیدارشناسی تبحر یافت. اما آنچه او را از فلسفههای اروپایی مستغنی ساخت و زبونی و نقص ومحدودیت این فلسفهها را در مقابل حکمت حقیقی که در تمدن اسلامی و به ویژه در ایران طی قرنها از نسل به نسلانتقال یافته بود، نمایان ساخت، ورود کربن به عالم فکری و معنوی اسلام و مخصوصا تشیع بود. در همان دوراندانشجویی به تلمذ در محضر لویی ماسینیون اسلام شناس بزرگ فرانسوی نیز اشتغال ورزید و با هدایت او با تصوف وتشیع و فلسفه اسلامی آشنا شد.
نخستین مقالهی او که در نشریهی بررسیهای فلسفی در پاریس چاپ شده، دربارهی مردمشناسی فلسفی مبتنی بریکی از آثار فارسی (سهرودی بود و نخستین اثر مستقل به زبان فرانسوی راجع به این حکیم، توسط کربن در 1939ذیل عنوان، (سهروردی مؤسس حکمت اشراق) به چاپ رسید. اتفاقی نیست بلکه تمثیلی است از مقامی که شیخاشراق در حیات فکری کربن در اولین دوران فعالیت او تا آخر عمرش داشته است.)
تا آنجا که حقیر به خاطر دارد، هانری کربن از سال 1337 خورشیدی، هر ساله قریب یک ما در تهران اقامت داشت و بامجالمع علمی و مذهبی محشور بود. سخنرانیها و جلسات بحث و نقد وی در دانشگاه تهران و به ویژه با حضوراستادان ادبیات فارسی، عربی، زبان فرانسه و فلسفه بسیار پر شور بود. گذشته از این کربن به طور مرتب با استاد شهیدحاج شیخ مرتضی مطهری و علامه بزرگ حاچ سید محمد حسین طباطبایی، اعلی الله مقامهاما، معاشرت و محاورتداشت و از افکار بلند آن بزرگان بهره میجست.
در سال 1357 ترجمه کتاب حاضر به این بنده محول گردید و پس از اتمام کار قضا را کربن خود در تهران بود. بهپیشنهاد مسؤول مؤسسهی مطالعات و تحقیقات این حقیر در طی جلسهای مشروحا در باب این ترجمه با آن بزرگ مردصحبت کرد و بحمدالله اشکالی در میان نبود. پس از سفر وی به پاریس، مقدمهی دومی که او بر کتاب مذکور نگاشتهبود به ایران رسید، ترجمه شد و بدان کتاب منضم گردید.
سخن از احوال و آثار کرببن صفحات متعدد طلب میکند. تنها به ذکر چند نکته که به نظر فاتر من بنده ضرور مینمایداکتفاء میشود.
1- معاشرت و استفاضه کربن از محضرهای علمای بزرگ که بعضاً نام آنان ذکر شد سر انجام وی را به صراط مستقیمهدایت کرد و در سال 1356 به شرف اسلام تشرف یافت.
2- کربن که خود بسیاری از کتب اسلامی را میشناخت شاید بزرگترین کسی است که اکثر مصطلحات مذهبی وفلسفی اسلامی را به زبان فرانسه در آورده و مفتاحی سودمند در اختیار همه کسانی گذاشته است که میخواهند افکارو عقاید بزرگان اسلام را به جهان بشناسانند.
3- احترامی فوق العاده که وی برای علمای اسلام و به خصوص عرفاء و ارباب تشیع قایل بود، موجب گردید که باهمکاری جمعی از دانشوران ایرانی تعداد بسیاری از کتب مربوط به دین و عرفان را تصحیح کرده به چاپ برسانند کهنام برخی از آنها ذکر میشود:
1- مجموعه دوم مصنفات شیخ شهید، شهاب الدین سهروردی، با معرفی مطالب و موضوعات آنها به زبان فرانسوی،در مقدمه هر رساله.
2- کتاب جامع الحکمتین، تصنیف ناصر خسرو قبادیانی مروزی، با همکاری دکتر محمد معین.
3- شرح قصیده فارسی خواجه ابوالهیثم احمد بن حسن جرجانی، به تصحیح و مقدمه فارسی و فرانسوی هانریکربن و استاد محمد معین.
4- مجموعه در احوالل سید شاه، نعمة الله ولی کرمانی، قدس سره الشریف مشتمل بر الف - رساله عبدالرزاق کرمانیب - فصلی ازجامع مفیدی ج - رساله عبد العزیز واعظی.
5- کتاب عبهر العاشقین تصنیف شیخ روزبهان بقلی شیرازی.
6- کتاب المشاعر صدر الدین محمد شیرازی - ملاصدرا - متن عربی با ترجمه فارسی بدیع الملک میرزا عماد الدولهو ترجه و مقدمه فرانسوی هانری کربن.
7- مجموعه رسائل مشهور به کتاب الانسان الکامل، تصنیف عزیز الدین نسفی.
8- شرح شطحیات شیخ روزبهان بقلی شیرازی، متن فارسی به تصحیح و مقدمه فرانسوی هانری کربن.
9- جامع الاسرار و منبع الانوار به انضمام رسالهی نقد النقود فی معرفة الوجود، از تصنیفات شیخ سید حیدر آملی باتصحیحات و دو مقدمه هانری کربن و عثمان یحیی.
10- مجموعه آثار فارسی شیخ اشراق، شهاب الدین سهروردی، با تجزیه و تحلیل فرانسوی هانری کربن.
11- منتخباتی از آثار حکمای بزرگ الهی ایران از زمان میرداماد میر فندرسکی تا عصر حاضر، جلد دوم، قسمت اولاز استاد جلال الدین آشتیانی و قسمت دوم از پروفسور کربن.
12- المقدمات من کتاب نص النصوص فی شرح فصوص الحکم محیی الدین ابن عربی، از تصنیفات سید حید آملیبا تصحیحات و دو مقدمه هانری کربن و عثمان یحیی.
13- المقدمات من کتاب النص النصوص، جلد دوم، حواشی و تعلیقات و فهرستها.
14- منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران. بررسی آثار کربن نمایشگر این حقیقت است که او با تمام جوانب تفکر درایران، نه تنها در دوران اسلامی، بلکه حتی در دوران قبل از اسلام نیز سر و کار داشته است.
لیکن اکثر آثار کربن اختصاص به دوران اسلامی و آثار عربی و ارسی حکماء و عرفاء دارد.
نفوذ آثار و تکر کربن در داخل ممالک اسلامی و مخصوصاً در ایران نیز دیده میشود. شاید تأثیر وی در ایران بیش ازهر چیز در این بود که او به عنوان یک فرانسوی، که در سرزمین دکارت و ولتر و دایرة المعارفیها تولد یافته و در بهترینمراکز علمی آن دیار فلسفهی غربی را آموخته بود، از فلسفهی اسلامی ایران دفاع میکرد، و در مقابل عظمت حکمایایران، فلسفه غربی را از دکارت با به امروز یک بازی کودکانه با مفاهیم ذهنی میدانست.
اثر معتبر و بزرگ دیگری از کربن که شایسته ذکر است کتاب چهار جلدی ذیل عنوان (اسلام در ایران ) است که جلداول آن به تشیع اختصاص یافته است و در پایان مانند موارد مکرر دیگر قدرشناسی و تجلیل از علامه بزرگ طباطباییرا به عنوان حسن ختام آورده است.
امید میرود روزی این کتاب نیز ترجمه شود و طالبان علم و دین و عرفان را بهره ور گرداند.ضياءالدين دهشيرى